Persepolis

เพิ่งมีโอกาสได้ไปดู Persepolis หนัง animation ภาษาฝรั่งเศสแนวบันทึกความทรงจำ ที่สร้างขึ้นจากหนังสือชื่อเรื่องเดียวกัน ที่ตีพิมพ์ออกมาสองภาค ภาคแรกเป็นช่วงวัยเด็ก ภาคสองเป็นช่วงที่เติบโตเป็นสาว (ต้นฉบับภาษาฝรั่งเศส ตีพิมพ์เป็นรูปเล่มครั้งแรกเมื่อปี 2000)

Persepolis เป็นเรื่องราวของ Marjance Satrapi ในการใช้ชีวิตช่วงเด็กในอิหร่าน และเติบโตในต่างประเทศ (ปัจจุบันเธอเป็นนักเขียนอยู่ในฝรั่งเศส)จุดเด่นสำคัญของตัวเนื้อเรื่อง หาได้อยู่กับชีวประวัติของ Satrapi ไม่ หากแต่ คือ ประวัติศาสตร์ของอิหร่าน และประเด็นด้านการเมือง สงคราม สังคม และวัฒนธรรม ที่ทำให้เข้าใจความเป็นไปของประเทศที่หลายคนมองว่า เป็นประเทศหัวรุนแรงประเทศหนึ่งได้ดีขึ้น

เวลากลับบ้านทีไร มักจะมีคนถามว่า คนอเมริกันเป็นอย่างไร ผมก็มักจะตอบว่า ก็เหมือนคนไทย ถามต่อว่าเหมือนยังไง ก็เหมือนกันตรงที่ ไม่สามารถเหมารวมได้ว่า คนอเมริกันทั้งหมดเป็นอย่างไร เพราะคนเหมือนคน แต่คนไม่เหมือนกัน หนัง (และหนังสือ) ของ Satrapi นี้ก็เห็นจะเป็นเช่นกัน ที่ชี้ให้เห็นว่า คนอิหร่านทุกคน ก็ไม่จำเป็นต้องมีภาพลักษณ์เป็นพวกหัวรุนแรง น่ากลัว เพียงเพราะการที่มีพวกหัวรุนแรงเคลื่อนไหว ทำตัวเป็น PR ของประเทศ

ถึงแม้เรื่องของอิหร่าน ดูเหมือนจะเป็นเรื่องไกลตัว แต่ประเด็นที่สอดแทรกอยู่ในหนัง ไม่ว่าจะเรื่องการเมือง สังคม และวัฒนธรรมนั้น เข้าเนื้อเข้าหนัง คนไทยอย่างเรามาก มีฉากที่คุ้น ๆ มีประเด็นปัญหาที่เหมือนที่เมืองไทยพูดถึงกัน

ภาพรวมของหนัง ค่อนข้างชอบ ถึงแม้หลัก ๆ จะเป็นหนังการ์ตูนขาว-ดำ เพื่อแสดงว่าเป็นการเล่าเรื่องในอดีต แต่ลายเส้นที่หนาและไม่รกตา (เทียบกับ version ที่เป็นหนังสือ ลายเส้นของการ์ตูนในหนัง ดู polished มากกว่า แต่ก็ไม่เสียความเป็นอัตลักษณ์ของ Satrapi ไป) transition ดูเรียบง่าย  แต่ให้ความหมายได้ดี

[เพิ่มเติม: ข้อมูลบน imdb, หนังสือบน Amazon (Satrapi ยังมี graphic novel ในรูปแบบวรรณกรรมเยาวชนที่น่าสนใจ อีกมาก น่าติดตามอ่านทีเดียว)]